War of the Worlds, het ontstaan van een legendarisch hoorspel

War of the Worlds, oorspronkelijk een boek door H.G. Wells (1898), is al in vele vormen verteld. We kennen allemaal waarschijnlijk wel een versie van dit verhaal. Is het niet de filmversie met Tom Cruise uit 2005, dan is het wel de muzikale interpretatie van Jeff Wayne. Deze laatst genoemde was in 2012 nog in Nederland te zien. Homemade Productions neemt voor haar opvoering van War of the Worlds het hoorspel van Orson Welles uit 1938 als uitgangspunt.

In War of the Worlds wordt de aarde aangevallen door buitenaards leven van de planeet Mars. Theatermaker Orson Welles, die als bijverdienste hoorspelen maakte voor de Amerikaanse radiozender CBS, schrijft met zijn hoorspeluitvoering van dit verhaal geschiedenis. Realisme voert de boventoon. Voor de luisteraar vervaagt de grens van fictie en werkelijkheid. In een al onrustige tijd waarin oorlog dreigt vanuit Japan en Duitsland breekt er paniek uit, want de aarde lijkt echt onder vuur te liggen vanaf Mars.

Het script van Homemades War of the Worlds, geschreven door Dick van den Heuvel, neemt het ontstaan en verloop van de opnames van het hoorspel als uitgangspunt. Een interessant gegeven waarin we een kijkje krijgen in het maakproces van een stukje radiogeschiedenis.

De rol van Welles wordt vol overgave ingevuld door William Spaaij. Het is zalig om te zien hoe hij de passie van Welles vertolkt. De passie om te maken wat hij als kunstenaar zelf wil maken en niet enkel het lege entertainment voor de massa. Spaaij wordt bijgestaan door Robin van den Heuvel als Agnes Moorehead, Abel Leemans als Joseph Cotton en Marlijn van der Veen als Dorothy Comingore. Stuk voor stuk leden van het theatergezelschap van Orson Welles en acteurs in het hoorspel War of the Worlds. Tenslotte verschijnt Gerrie van der Klei als Rita Hayworth ten tonele. Hayworth is één van de vrouwen uit het leven van Orson Welles. Zij loopt als schim uit de toekomst door het verleden of dwaalt door haar eigen mijmeringen. Dat is niet geheel duidelijk. Wat wel duidelijk is, is dat Van der Klei een vakvrouw is en van weinig heel veel weet te maken. Haar solo in de voorstelling is dan ook de enige die een applaus ontvangt.

De schaarse hoeveelheid liedjes in de voorstelling (muziek van Jeroen Sleyfer) voegen helaas weinig toe, maar dragen qua stijl wel bij aan de tijdsgeest van het verhaal. Daarnaast worden er in de voorstelling referenties gemaakt naar de huidige tijd. De tijd waarin we leven met corona onder ons. Jammer genoeg voelen deze verwijzingen gekunsteld en onnodig.

War of the Worlds van Homemade Productions is een vermakelijke voorstelling. Het is prijzenswaardig dat Homemade zelfs in deze roerige tijden het risico neemt om een volledig nieuwe voorstelling ten tonele te brengen. War of the Worlds is nog tot en met 20 december door heel Nederland te zien.